Jeśli musisz ubiegać się o pożyczkę przez Internet, ale nie znasz statusu swojej historii kredytowej, będziesz zainteresowany wiedzą, jaka jest twoja sytuacja w BIK. Poniżej wyjaśniamy, jak można sprawdzić BIK i zamówić raport kredytowy w prosty sposób online.
Ponadto wyjaśniamy, jakie informacje zbiera BIK, jak zdobywa punkty i jak długo przechowuje dane, aby można było poznać status zadłużenia przed złożeniem wniosku o pożyczkę.
Dlaczego moje dane trafiają do BIK?
BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej, jest przedsiębiorstwem założonym przez Związek Banków Polskich oraz banki prywatne. BIK zajmuje się gromadzeniem i udostępnianiem danych, dotyczących historii kredytowej klientów, którzy korzystali lub korzystają z ofert banków, SKOK-ów albo pozabankowych firm, które udzielają np. pożyczek online. Instytucja ma więc udzielać informacji na temat wiarygodności danej osoby lub firmy w kwestii spłaty zadłużeń.
Osoby, które korzystają z oferty banków, SKOK-ów lub firm pozabankowych, które udzielają pożyczek, muszą mieć świadomość, że instytucje te przekazują dane o zaciągniętych zobowiązaniach finansowych do BIK. Trzeba pamiętać, że dotyczy to także zakupów na raty. Jeżeli zaciągasz zobowiązanie, ale go nie spłacasz, wówczas BIK jest na bieżąco informowany na ten temat. W ten sposób tworzy się "negatywna” historia BIK.
Jakiego rodzaju informacje są zbierane przez BIK?
BIK jest instytucją, która z pewnością wielu osobom kojarzy się negatywnie i budzi skojarzenia z „czarnymi listami” dłużników. Stąd tak popularne stały się instytucje, oferujące pożyczki bez BIK online. Tymczasem, jak podaje sam BIK, 90% zgromadzonych danych ma pozytywny charakter. Trafiają tutaj bowiem zarówno dane, dotyczące pożyczek, kredytów czy rat spłaconych terminowo (jeśli klient wyraził na to zgodę), jak i te, dotyczące zalegających wpłat lub spłaty zadłużenia z opóźnieniem. Jako instytucja powołana zgodnie z art. 105 ust. 4 Prawa bankowego BIK może przetwarzać dane stanowiące tajemnicę bankową. Celem jest ocena zdolności kredytowej konsumentów i firm. Do zobowiązań przetwarzanych w BIK należą:
- kredyty zaciągnięte na zakup towarów, usług lub papierów wartościowych,
- kredyty niecelowe oraz studenckie,
- kredyty mieszkaniowe i pracownicze,
- kredyty odnawialne,
- karty detaliczne,
- karty kredytowe,
- karty debetowe,
- limity debetowe w ROR (rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe),
- kredyty poręczone.
Zasady punktacji BIK
Aby łatwo i szybko ocenić, jaką dany klient ma zdolność kredytową, opracowano tzw. storing BIK. Na tej podstawie można ocenić klienta w skali od 0 do 100 punktów. Im wyższa wartość oceny, tym lepiej świadczy to o danym kliencie.
Scoring oblicza się porównując profil konsumenta z innymi konsumentami z tego samego przedziału wiekowego oraz bogatą historią kredytową. Im bardziej wynik jest zbliżony do osób z najlepszą historią, tym lepiej. Co istotne, na storing ma też wpływ ilość wpisów do BIK. Teoretycznie osoba, która do tej pory nie brała pożyczek lub kredytów powinna być dobrze oceniana jako „czysta”. Jednak dla banku, który ma jej udostępnić pieniądze i chce mieć gwarancję spłaty, taka osoba jest wielką niewiadomą. Najlepiej więc wychodzą ci, którzy w przeszłości zaciągali kredyty i pożyczki, a następnie rzetelnie i terminowo je spłacali.
Jeśli chcesz dowiedzieć się ile masz punktów, najlepiej złożyć wniosek o raport BIK. Interpretacja wygląda natomiast następująco:
- 0-59 punktów: zdolność kredytowa nie jest dobra i otrzymanie kredytu może nie być proste,
- 60-80 punktów: zdolność kredytowa jest dobra, jednak wskazuje na opóźnienia, które w przeszłości pojawiły się podczas spłaty kredytów, mimo to masz już większe szanse na otrzymanie kredytu,
- powyżej 80 punktów: zdolność kredytowa jest bardzo dobra - masz dużą szansę na otrzymanie kredytu.
Kto dostarcza dane do BIK?
BIK zbiera informacje od wszelkich instytucji, udzielających kredytów, przede wszystkim banków i SKOK-ów. W ostatnich latach popularność zyskały także pozabankowe instytucje pożyczkowe, z których wiele, przede wszystkim największe z nich, również przekazują BIK-owi informacje na ten temat.
Jak mogę zweryfikować swoją sytuację w BIK?
Jeżeli planujesz wziąć kredyt lub pożyczkę (chyba, że preferujesz pożyczki online bez BIK) i chcesz wiedzieć, jakie masz szanse, w każdej chwili możesz zweryfikować swój profil w BIK. W tym celu:
- odwiedź stronę www.bik.pl,
- załóż konto (lub zaloguj się, jeśli swoje konto już posiadasz),
- wypełnij formularz (przygotuj sobie wcześnie swój dowód osobisty i numer PESEL),
- potwierdź swoją tożsamość (oprócz dowodu wymagany jest przelew weryfikacyjny w wysokości 1 zł),
- dokonaj płatności za raport, która wynosi obecnie 39 złotych,
- otrzymasz raport od razu po zapłaceniu.
Raport BIK jest bardzo prosto skonstruowany i czytelny. Pokazuje on zestawienie najważniejszych informacji o twoich zobowiązaniach finansowych. Wykorzystuje do tego 3 kolory, które łatwo zinterpretować:
- kolor zielony: zobowiązania zostały spłacone terminowo,
- kolor żółty: wystąpiły opóźnienia w spłacie,
- kolor czerwony: zobowiązania nie zostały spłacone.
Jak długo BIK przechowuje dane?
Informacje o twoich zobowiązaniach są przechowywane przez cały okres ich spłaty. To, czy będą widniały w raportach po tym, jak już je uregulujesz, zależy od ciebie. Podpisując umowę możesz bowiem zadecydować o przetwarzaniu tego tym danych. Pamiętaj, że warto to zrobić po to, aby mieć pozytywną historię kredytową, która może pomóc ci w uzyskaniu dobrego kredytu przyszłości. Okres czasu, w którym twoje dane będą przetwarzane, zostanie uwzględniony w umowie. Nie może on jednak wynosić więcej niż 5 lat. Możesz również wyrazić zgodę ogólną na przetwarzanie danych, dotyczących wszystkich twoich kredytów (należy w tym celu skonsultować się z Centrum Obsługi Klienta BIK). Taka zgoda nie może być jednak wyrażona później niż 5 lat po spłaceniu kredytu.
Nieco inaczej wygląda sprawa przetwarzania danych w sytuacji, kiedy nie spłacasz zobowiązań. Wtedy BIK może przetwarzać dane nawet bez twojej zgody. Dzieje się tak wtedy, gdy:
- opóźnienie w spłacie wyniosło dłużej niż 60 dni,
- minęło 30 lub więcej dni od momentu, gdy instytucja finansowa (np. bank), w której zalegasz ze spłatą, poinformowała cię, że ma zamiar przetwarzać dane, dotyczące tego kredytu.
Wówczas dane pozostają w rejestrach BIK do 5 lat.
Ponadto dane bankowe mogą być przetwarzane przez BIK w celach statystycznych przez 12 lat od dnia spłaty, jednak nie ma to wpływu na twoją historię kredytową. Nie jest wówczas także wymagana twoja zgoda.
W jaki sposób figurowanie w rejestrach BIK może odbić się na twojej sytuacji?
Jeżeli masz pozytywną historię kredytową, wtedy raport BIK nie tylko ci nie szkodzi, ale wręcz pomaga, gdyż świadczy o twojej wiarygodności. Osoby z pozytywną historią mają mniej problemów z ubieganiem się o kredyty lub pożyczki oraz mogą liczyć na lepsze warunki. Jeśli jednak zalegasz ze spłatą należności, wówczas musisz liczyć się z odwrotną sytuacją i wiele instytucji ma powody, żeby ci odmówić. Wprawdzie istnieją firmy, oferujące na przykład pożyczki chwilówki bez BIK, jednak pamiętaj, że jeśli już w tej chwili masz kłopoty finansowe i problem ze spłatą poprzednich długów, dalsze zapożyczanie się może tylko pogorszyć twoją sytuację. Zaciągnij więc kredyt lub pożyczkę tylko wtedy, gdy wiesz, że jesteś w stanie spłacić wierzyciela.
Więcej informacji można znaleźć w Jak usunąć moje dane BIK